بیماری مایکوپلاسما در طیور:
بیماری مایکوپلاسما یا CRD یک بیماری مزمن تنفسی میباشد که موجب تداخل در تنفس طیور میشود. این بیماری به وسیله ویروس ها و باکتری ها تولید میگردد این بیماری موجب ایجاد آسیب جدی در دستگاه تنفسی پرندگانی مانند مرغ ها و بوقلمون ها و غاز و قرقاول و بلدرچين و کبوترها میشود. بیماری مایکوپلاسما عفونی میباشد و مستقیما از طیور آلوده به تخم و غیرمستقیم توسط هوا، گرد و غبار و حشرات در فاصله های نزدیک انتقال می یابد. این بیماری دارای علائم خاصی نمیباشد و حتی ممکن است در بعضی پرنده ها بعد از گذشت چند روز و چند ماه داده نشود اما زمانی که پرنده ها به هر دلیلی تحت فشار قرار گیرند و مقاومت سیستم ایمنی بدنشان کاهش یابد، به آسانی از مسیر تنفس طیور منتقل میشوند و پس از آن بیماری بین پرندگان گسترش می یابد که موجب تعداد خسارت مالی بسیاری به دامداران و پرورش دهنده میشود آمار تلفات در این بیماری بین ۳ تا ۵ درصد است. ولی اگر این بیماری زمانی در پرنده ایجاد شود که پرنده به بیماری دیگری نیز مبتلا است، درصد مرگ و میر تا ۱۵ درصد افزایش می یابد. درمان این بیماری پرهزینه است بنابراین بهتر است که از اقدامات پیشگیرانه برای این بیماری در طیور انجام داد.
تنفس با دهان باز همرا با صدای خرخر، سرفه و عطسه، گیج بودن و تکان دادن سر، تورم در اطراف سر و سینوس ها، خروج ترشحات نسبتا غلیظ از چشم و بینی، رشد آهسته، کج شدن پا به گردن و اختلال در حرکات، کاهش تخمگذاری، عدم زنده ماندن جوجه ها، پرهای غیرطبیعی و تغییر رنگ پوسته تخم مرغ، عدم پاسخ گویی بدن پرندگان نسبت به واکسیناسیون علیه بیماری های IB و ND، افزایش حساسیت پرندگان به استرس ها، ترشحات یا اگزودای کارتال در سینوس ها و نای، سیانوزه شدن تاج و ریش، وجود چرک پنیری در کیسه های هوایی، ضخامت و تورم کیسه های هوایی، پری کردیت و سالپنژیت ( التهاب اویدکت) میتواند از علائم بیماری CRD باشد.
سریع ترین روش برای تشخیص این بیماری، روش SPA است. در این روش بر روی لارم، یک قطره از سرم پرنده را گذاشته و سپس به آن آنتی ژن های
مایکوپلاسما را اضافه کرده و اگر کم تر از ۲ دقیقه آگلوتنیاسیون (لخته شدن) رخ دهد، نمونه مثبت است. به این معنی که گله به مایکوپلاسما مبتلا میباشد.
علائم ظاهری این بیماری تا حدودی شبیه به بیماری نیوکاسل میباشد، ولی البته در اینجا تلفات مانند تلفات مانند نیوکاسل نمیباشد. از علائم عمده بیماری سرفه، عطسه، خرخر کردن و گاهی ریزش آب بینی است، همچنین چشم ها حالت آبکی و باد کرده به خود گرفته و نیز باد میکند. با مشاهده این علائم اغلب پرورش دهندگان فکر میکنند که طیور به کریزا مبتلا شده اند. در حالی که این حالت بیشتر مربوط CRD میباشد نه کریزا، زیرا که در کریزا صورت ورم میکند و همچنین کریزا از ۱۴ هفتگی به بالا بروز میکند. این تشخیص تفریقی مایکوپلاسما و کریزا میباشد.
طیور در هر سنی ممکن است به بیماری مبتلا شوند. در طیور گوشتی واگیر بیشتر بین ۴ الی ۸ هفتگی میباشد، به نظر میرسد که با افزایش سن مقاومت نسبت به بیماری افزایش می یابد. عفونت ممکن است از راه تخمدان و مجرای تخم آلوده به تخم مرغ (انتقال عمودی) انتقال یافته یا مستقیما از پرنده های مبتلا به پرنده سالم (انتقال جانبی) از راه دستگاه تنفس انتقال یابد. همچنین به وسیله ی ذرات موجود در هوا نیز عفونت انتقال می یابد و سپس از راه خون در بدن انتشار می یابد. این باکتری در بدن تمایل به سلول های گوناگون شامل سلول های اپیتلیوم دارد.
انتشار بیماری از یک پرنده به پرنده دیگر در داخل مرغان معمولا کاملا سریع است ولی دیواره ها مانع موثری در برابر انتشار بیماری میباشند. در نتیجه با چنین موانعی انتشار از یک گله به گله دیگر در همان ردیف ممکن است بسیار آهسته بوده یا اصلا اتفاق نیفتد.
و در نوع دیگر عفونت با این بیماری، بیماری از راه مادران آلوده توسط تخم های آلوده و همچنین در اثر تناس مستقیم از راه دستگاه تنفس ایجاد میگردد. دوره ی نهفته ی بیماری به دنبال آلودگی جنینی کوتاه و ۶ الی ۱۰ روز است. درحالی که به دنبال آلودگی از راه دستگاه تنفس این دوره ۱۱ الی ۲۱ روز یا بیشتر است. باکتری از راه خون در بدن منتشر شده و به بافت های مفصلی یا تنفسی تمایل نشان میدهد.
ساختار هرمی صنعت طیور، شیوع عفونت های مایکوپلاسمایی را به طریق عمودی تسهیل میکند. بنابراین اساسی ترین کار کنترلی ممانعت از انتقال مایکوپلاسما از مادر به جوجه جوجه میباشد. مایکوپلاسما ها ارگانیسم هایی شبه باکتری هستند که دیواره سلولی نداشته و غشای پلاسمایی سه لایه ای دارند. تا به حال ۲۲ گ نه از جنس مایکوپلاسما از طیور اهلی جدا شده اند که فقط چهر گونه از آن ها برای طیور اهلی بیماری زا بوده اند. مایکوپلاسما گالی سپتیکم (MG)، مایکوپلاسما سینوویه (MS) برای جوجه ها و بوقلمون ها و ملاگریدیس( MM) و آیوا (MI) برار بوقلمون ها.
_ محدودیت های کنترلی:
ریشه کنی این ارگانیسم از گله های مادر در تعدادی از کشور ها موفقیت آمیز بوده است آنا شکست این برنامه های کنترلی نیز اتفاق می افتد. چند سنی بودن مزارع مرغ مادر مرغ مادر تجارتی، ریشه کن کردن مایکوپلاسما در این بخش از صنعت طیور رل غیرعملی میسازد. آخی افزایش عفونت های Mg، در مادرهایی که مواجه با عفونت های محیطی بوده اند، دیده شده است. در گله های عاری از انواع بیماری اعمال ( بیوسکوریتی) جهنم ممانعت از بروز مجدد عفونت آنری بسیار ضروری و مهم است.
ناقلان احتمالی این بیماری عبارتند از :
پرندگان وحشی، گله های طیوری که در همسایگی قرار دارند، گرد و غبار، کرم ها حشرات و مگس. واکسیناسیون با باکتری های کشته مصونیت محدودی برای گله های مادر ایجاد میکند. این واکسن ها ارگانیسم را نابود نکرده و نتایج آلوده میشوند، در ضمن مصرف این واکسن ها گران تمام میشود. استفاده از واکسن های زنده ممکن است راحت تر باشد اما عفونت را برطرف نمیکند و میزان سالم بودن واکسن ها نیز، با همدیگر فرق میکند. به عنوان مثال سویه F برای بوقلمون ها کاملا بیماری زا میباشد. علاوه بر این بهعلت مثبت شدن سرمی پرنده ها در اثر واکسیناسیون، برنامه های ریشه کنی نمیتوانند اجرا شوند. به طور معمول دوام امنیت های واکسن های زنده بیشتر از ۸ هفته نیست، از این رو تعیین دقیق زمانبندی واکسیناسیون برای اطمینان از تاثیر واکسن ضروری است.
_ آنتی بیوتیک:
آنتی بیوتیک ها هنوز اقتصادی ترین راه حل برای درمان و پیشگیری از مایکوپلاسما هستند. تعدادی از آنتی بیوتیک ها به طور وسیعی همراه با دان یا آب آشامیدنی طیور، به صورت تزریق داخل تخم مرغ یا جهت ضدعفونی کردن تخم مرغ ها به صورت تهیه ی محلول حاوی آنتی بیوتیک و شناور کردن تخم مرغ ها در آن استفاده شده اند. در خلال سال ها استفاده از آنتی بیوتیک ها، مقاومت های آنتی بیوتیکی به وجود
آمده و استفاده از آنها را نامطمئن ساخته است. آزمایش سویه های مایکوپلاسمایی در سطح دنیا نشان میدهد که حداقل غلظت های مهار کننده (MIC) متفاوتی در مورد این سویه ها وجود دارد. MIC داروها باید از حداکثر غلظت سرمی داروها پایین تر باشد. در تحقیقات صورت گرفته، طی زمان تاثیر آنتی بیوتیک، جراحات کیسه هوایی وجود نداشته و MG جدا نشده است. به عنوان یک نتیجه ی تجربی مایکوپلاسما میتواند از گله حذف شود ولی عفونت های مجدد از طریق آلودگی های موجود در محیط بیرون ممکن است اتفاق بیفتد.
_ مشکلات ثانویه:
مایکوپلاسما میتواند حساسیت پرنده نسبت به عفونت های ویروسی و حتی واکسن های زنده را افزایش دهد. مایکوپلاسما ها همچنین ایجاد عفونت های باکتریایی را تسهیل کرده و عفونت هایی نظیر عفونت های ای کولایی هموفیلوس پاراگالیناروم و احتمالا پایتورلامولتوسیدا بروز خواهد کرد. بنابراین بهتر است از پیشرفت مایکوپلاسما بالینی جلوگیری کرد، چرا که درمان عفونت های ثانویه ای نظیر ای کولای سخت تر بوده و ممکن است درمان های اضافه دیگری نیز نیاز داشته باشند، و همچنین خسارات حاصله از بیماری در مراحل بعدی تولید بیشتر است. جهت کنترل بیماری و کاهش مقاومت های آنتی بیوتیکی، به صورت روزافزونی از برنامه های دارویی مبتنی بر تغییر مصرف ترکیبات دارویی استفاده میشود. استفاده از ضد کوکسیدیوزها تا ۴ هفتگی و استفاده از آنتی بیوتیک ها از ۴ تا ۶ هفتگی و در نظر گرفتن زمان پرهیز از مصرف کوتاه، در درمان عفونت های باکتریایی در هفته های آخر پرورش جوجه های گوشتی موثر بوده است. این برنامه اجازه میدهد تا ۱۰ الی ۱۵ درصد جوجه های سنگین تر روزانه کشتار شده، بدین ترتیب استفاده موثر تر از غذا ممکن شده و فشار آلودگی های باکتریایی در هفته ششم پایین بیاید. از طرف دیگر استفاده از آنتی بیوتیک ها همراه استفاده از ضدکوکسیدوزها، در پیشگیری از آلودگی های باکتریایی به خصوص مواقعی که باکتری ها ی بیماری زای دستگاه گوارش نیز وجود داشته باشند، سودمند بوده است.
در مقایسه با جوجه های گوشتی، پولت ها و مادرهای گوشتی طی مدت زمان طولانی تری با عفونت مواجهه داشته و در مزارع به صورت چند سنی نگهداری میشوند. این مسئله ریسک درگیری با عفونت های متقاطع را افزایش میدهد. در تنظیم برنامه های پیشگیری، این موارد باید در نظر گرفته شود. به عنوان مثال تیامولین یک روز در ماه در تخم گذارها و سه روز در ماه در بوقلمون ها و مادرهای گوشتی استفاده میشود. این کار میتواند در دوره تولید نیز صورت بگیرد که البته زمان قطع کردن مصرف دارو به علت باقی مانده های دارویی در محصول و برنامه های ریشه کنی نیز باید در نظر گرفته شود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد تخم نطفه دار مرغ و تخم نطفه دار غاز و تخم نطفه دار طوطی و تخم نطفه دار با کیفیت با کارشناسان شرکت رویال طیور در تماس باشید . تخم نطفه دار مرغ گوشتی نژاد راس 308 یکی از بهترین نژاد های مرغ های گوشتی در شرکت رویال طیور می باشد .