بیماری های اردک و روش های درمان و پیشگیری از بروز آنها

بیماری های اردک و راه های درمان و پیشگیری
همه جانداران به ویژه پرندگان در طول زندگی خود دچار بیماری های مختلفی می شوند. این بیماری ها در برخی موارد بسیار شایع بوده و باید در سریع ترین زمان ممکن به آنها رسیدگی شود؛ زیرا در غیر این صورت ممکن است باعث تلف شدن پرندگان شود. در بین انواع پرندگان، اردک یکی از انواع طیور آبزی است که معمولاً عشایر و کوچ نشینان و مردم روستانشین تمایل به نگهداری از آن دارند. به ویژه در استان های شمالی کشور پرورش اردک بسیار رایج است. اگر شما نیز قصد نگهداری و پرورش اردک  را دارید و می خواهید با بیماری های شایع آن آشنا شوید این مطلب را تا انتها مطالعه کنید. جهت مشاهده انواع نژاد های اردک ها و مشاهده قیمت تخم نطفه دار اردک با کارشناسان شرکت رویال طیور در تماس باشید .
 

علائم و بیماری های اردک

اردک از جمله پرندگانی است که به علت مقاومت بالا کم تر دچار بیماری می شود. اما این پرنده نیز همانند دیگر انواع پرندگان ممکن است در طول زندگی خود بیماری های مختلفی را تجربه کند که گاه باعث مرگ و میر  آن ها می شود. در ادامه با چند مورد از شایع ترین بیماری های این پرنده به همراه علائم آن بیشتر آشنا می شویم.

۱-سرماخوردگی در اردک

سرماخوردگی در اردک ها هم مانند انسان ها بر اثر سرما ایجاد می شود. معمولاً جوجه اردک ها زمانی که در سن پایین قرار دارند مانند دو هفته اول زندگی خود به دلیل آبتنی زیاد و قرار گرفتن در هوای سرد یا در مجاورت باد، دچار سرماخوردگی می شوند که این بیماری با تضعیف سیستم ایمنی بدن اردک و کم شدن اشتها در آن ها، انرژی و توان بدنی اردک ها را بسیارکاهشداده و شرایط مبتلا شدن به دیگر بیماری ها را نیز فراهم می کند. برای جلوگیری و پیشیگیری از بروز این بیماری تا دو ماه اول مانع آبتنی اردک های کوچک شوید. علائم سرماخوردگی در این پرنده با علائمی همچون آبریزش بینی، سرفه کردن، بی حالی، کم اشتهایی و خوراک کم همراه است.

۲-نیوکاسل اردک

بیماری نیوکاسل یکی از بیماری های ویروسی است که شدت انتقال در آن بسیار بالا است و در صورتی که در گله حیوانات واکسیناسیون انجام نشود می تواند تلفات بسیار زیادی داشته باشد. این بیماری در حقیقت از بیماری های مشترک بین پرندگان آبزی است که شدت انتقال بالایی دارد. یکی از راه های پیشگیری از بروز آن نیزواکسیناسیون به موقع است. از راه های اصلی انتقال این بیماری هوای تنفسی پرندگان است. نیوکاسل در همان ابتدای ابتلا با علائمی همچون تورم چشم و گلو، سرفه، اسهال، فلجی ناگهانی، کاهش تخم گذاری و پیچش سر اردک اشاره کرد. 
درمان بیماری نیوکاسل صرفا استفاده از روش های حمایتی است و درمان دارویی قطعی برای آن وجود ندارد. تنها راه پیشگیری قرنطینه اردک های مبتلا و انجام واکسیناسیون است. باید تا جای ممکن دسترسی افراد مختلف را به گله کم کرد. در رابطه با شیوع این بیماری می توان گفت که قرار گرفتن در معرض پرندگان آلوده و بیمار گرفتن در معرض تجهیزات مرغداری های آلوده و همچنین ترشحات تنفسی از راه های انتقال آن است.

۳-هپاتیت ویروسی اردک 

هپاتیت یکی از بیماری هایی که جان جوجه های یک الی ۲۸ روزه را به خطر می اندازد. بیماری هپاتیت ویروسی اردک جزو بیماری های واگیردار محسوب می شود. بیشترین تلفات هپاتیت ویروسی در جوجه اردک هااست چرا که سیستم بدن آن ها ضعیف بوده و به سرعت  اردک را از پا می اندازد. اگر بخواهیم در مورد شدت شیوع این بیماری صحبت کنیم باید بگوییم که می تواند در مدت زمان کوتاهی ۹۰ درصد گله را درگیر کند. البته خیلی کم پیش می آید که جوجه اردک های بالای ۴ هفته دچار این بیماری شوند؛ پس می توان گفت که با گذشت زمان بدن اردک نسبت به بیماری ها مقاوم می شود.
هپاتیت اردک با علائمی همچون بی حرکتی، اختلال های حرکتی و زمین گیر شدن همراه است. در صورت مشاهده این علائم باید سریعا نسبت به جداسازی اردک اقدام کرده و اردک ها را با واکسن هپاتیت واکسینه کنید. 

۴-آنتریت ویروسی اردک(طاعون اردک)

طاعون اردک از طریق آب آلوده و ارتباط مستقیم این آب با اردک به وجود می آید. البته این بیماری فقط در اردک هامشاهده نمی شود بلکه در پرندگان آبزی دیگر همانند غاز و قو نیز وجود دارد. طاعون اردک  معمولاً از سن یک هفتگی به بعد شروع شده و طول دوران نهفتگی آن ۳ الی ۷ روز است که پس از آن علائم آن مشخص می شود. بعد از پایان دوره نهفتگی علائمی همچون اسهال زرد مایل به خونی، لرز، عدم تعادل، ترشحات چشمی، کاهش دید چشم به دلیل خشکی قرنیه و خونریزی در نواحی مختلف بدن ظاهر می شود. برای جلوگیری از ابتلا اردک ها به این بیماری کشنده تنها راه حل، رعایت موارد بهداشتی است. همچنین می  توانید جهت اقدامات پیشگیرانه اردک ها را با واکسن های آنتریت در مقابل این بیماری ایمن کنید.

۵-وبا اردک 

یکی از پرتلفات ترین بیماری ها در بین پرندگان اهلی و وحشی که بیشترین درصد مرگ و میر را به خود اختصاص داده است وبای اردک است. پس از چهار هفتگی ممکن است که اردک به این بیماری دچار شود و بیشتر در مناطق مرطوب و باتلاقی شایع است. یک نکته حائز اهمیت که لازم است حتماً بدانید این است که در صورتی که یک اردک بر اثر این بیماری تلف شود حتی لاشه آن هم می تواند بیماری را به دیگر اعضای گله سرایت دهد.
بیماری وبا اردک بیشتر در مناطق مرطوب و آلوده مشاهده شده است. علائم این بیماری در روزهای نخست ابتلا ظاهر شده و شامل بی حالی، بی اشتهایی، پرهای ژولیده، ایجاد ترشح مخاطی و ایجاد مشکلات تنفسی در اردک می گردد. یکی از اقدامات جهت پیشگیری از ابتلا اردک به این بیماری نظافت محیط و توجه به اقدامات بهداشتی محیط زندگی اردک ها است. درمان موثر برای کنترل این بیماری استفاده از انتی بیوتیک های مخصوص است که باید به صورت آشامیدنی در ۵ روز اول بروز علائم مصرف شوند.

۶-بوتولیسم اردک 

بوتولیسم یکی از بیماری های کشنده است که در آب و خاک یافت می شود. برخی موادی که در حال فساد هستند دارای باکتری کلستریدیوم هستند که اردک ها با بلعیدن آنها دچار بیماری بوتولیسم می شوند.باکتری کلستریدیوم پس از ورود به بدن مستقیم روی سیستم به عصبی تاثیر گذاشته و سبب فلج شدن و مرگ مغزی می شود. زمانی که اردک به این بیماری مبتلا شود به مدت ۲۴ الی ۴۸ ساعت در کما رفته و پس از آن تلف می شود.
علائم اولیه این بیماری شامل فلج شدن، نارسایی تنفسی، عدم کنترل عضلات گردن و از دست رفتن حجم زیادی از آب بدن است. برای بیماری بوتولیسم هیچ درمان دارویی و قطعی وجود ندارد. تنها راه جلوگیری از ابتلا اردک به بوتولیسم رعایت بهداشت محیط زندگی و دادن آب و غذای سالم است.

۷-آنفولانزای فوق حاد پرندگان 

آنفولانزای فوق حاد پرندگان در اردک یک بیماری ویروسی است که از اردک می تواند به انسان دام طیور اسب و حتی خوک نیز منتقل شود. این ویروس از طریق مصرف دانه های آلوده، کود آلوده پخش شده در محیط، گربه و سگ و در نهایت از طریق تماس با دیگر پرندگان وحشی آبزی آلوده منتقل می شود. نگه داشتن گله اردک در برکه محصور و جلوگیری از ورود آنها به شالیزار گرچه عملی اقتصادی نیست اما می تواند از بروز بیماری تا حد زیادی جلوگیری کند. آنفولانزای پرندگان با علائمی همچون بروز تلفات کاملا ناگهانی، بی حالی، علائم تنفسی از نوع حاد، کم شدن تخمک گذاری در اردک و خونریزی در تاج، ریش و ساق پاهمراه است.

۸-اشرشیاکلی 

در دسته بیماری های عفونی می توان به اشرشیاکلی اشاره کرد که محدود به سن خاصی نیست و در تمام سنین می تواند برای اردک خطرناک باشد. این بیماری بیشتر در اردک های بالغ شایع است. اگر آب و غذایی که اردک مصرف می کند به مدفوع و ترشحات دیگر پرندگان آلوده باشد حاوی این باکتری خواهد بود. علائم اشرشیاکلی با رشد ضعیف و کم اردک، عفونت خون، عفونت کردن کیسه زرده و کاهش تولید مثل و جوجه ریزی به همراه است.

۹-التهاب پا جوجه اردک

باید توجه داشت که پاهای جوجه اردک در معرض انواع آلودگی ها و اجسام تیز قرار می گیرد؛ به همین دلیل ممکن است دچار آسیب شود. اگر جوجه اردک شما در هنگام راه رفتن لنگ بزند و متوجه آسیبی در پای آن بشوید اولین بیماری که ممکن است اردک دچار آن شود بیماری بامیل فوت است. عفونت حاصل از این بیماری می تواند منجر به مرگ جوجه اردک ها شود. باکتری این بیماری در مدفوع اردک ها است و بهتر است برای جلوگیری از بروز آن، مرتب به پاکسازی و تمیز کردن لانه اردک ها رسیدگی شود. همچنین وجود اجسام سخت یا زمین نامناسب برای اردک شرایط زخمی شدن پای اردک را فراهم می کند. 

۱۰-خشک شدن گردن 

کمبود ویتامین ها و مصرف سموم در اردک هامی تواند منجر به خشک شدن گردن اردک شود. البته ضربه خوردن به سر اردک هم یکی از عوامل این بیماری است. در صورت بروز آن با افزودن ویتامین B وE و سلنیوم به تغذیه اردک به درمان آن کمک کنید.

درمان و راه های پیشگیری از بیماری های اردک

با شناخت بیماری های اردک حال نوبت به داشتن اطلاعات در مورد درمان و راه های پیشگیری از انتقال آن ها است. درمان های موثر در رابطه با بیماری های نام برده شده شامل موارد زیر می شود. جهت خرید تخم نطفه دار اردک با کارشناسان شرکت رویال در تماس باشید .

• از شایع ترین بیماری بین جوجه اردک ها سرماخوردگی است برای درمان سرماخوردگی اردک می توان از قطره های سرماخوردگی کودکان استفاده کنید. طریقه مصرف قطره سرماخوردگی برای اردک به این صورت است که به مدت ۵ الی ۷ روز روزانه یک بار صبح و یک بار شب مقدار ۵ قطره از این دارو را به اردک بیمار بدهید.
• بیماری نیوکاسل از جمله بیماری های ویروسی است که درمان ندارد و تنها راه نجات اردک جلوگیری از بروز نیوکاسل است. واکسینه کردن تمام اردک های گله بسیار تاثیرگذار است البته لازم به ذکر است که واکسن های بیماری نیوکاسل به صورت آشامیدنی هستند.
•  هپاتیت اردک همانند نیوکاسل درمان قطعی ندارد و راه حل آن جداسازی گروه های مختلف سنی اردکو تزریق واکسن هپاتیت را برای آن ها است. همانطور که گفته شد درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد.
•  در زمینه بیماری های ویروسی روی صحبت ما بیشتر با پیشگیری از بروز این بیماری است برای جلوگیری از بروز بیماری طاعون در اردک ها، فرایند واکسینه کردن به طور مرتب می تواند سیستم ایمنی بدن اردک در برابر بیماری قوی کند.
• گرچه وبا جزو بیماری های سخت است اما می توان با روش های موجود تا حد زیادی آن را درمان و از گسترش بیشتر آن جلوگیری کرد. اگر در ۵ روز اول بیماری داروهای وبا را در آب آشامیدنی اردک بریزید تا بخش زیادی از بروز بیماری جلوگیری کرده و به کنترل این بیماری کمک شایانی می کنید.
• برای علائم بوتولیسم استفاده از آنتی بیوتیک و ویتامین هامی تواند تا حد زیادی کمک کننده باشد. درمان کلی برای این بیماری وجود ندارد و تنها درمان حمایتی همانند واکسینه کردن تاثیرگذار است.
• آنفولانزای فوق حاد مانند دیگر بیماری ها از طریق واکسینه کردن می توان از بروز آن جلوگیری کرد.البته گفتیم که از طریق اردک به انسان منتقل می شود و داروی آن برای انسان اوسلتامیویر است. 
•  فورازولیدون، تتراسایکلین، سولفامیدی و نئومایسین داروهای کاربردی برای اشرشیاکلی هستند.

 
اهمیت تغذیه در جلوگیری از بیماری اردک

تغذیه اردک از مهم ترین جنبه های پرورش و نگهداری از آن است. اگر در تغذیه و نگهداری از اردک کوتاهی به خرج بدهید این موجود دوست داشتنی دچار سوء تغذیه شده شرایط بیماری برای آن ها فراهم می شود. تقویت سیستم ایمنی بدن جانداران کمک بسیار شایانی به جلوگیری از بیمار شدن آنها می کند. غذای مورد علاقه جوجه اردک ها بیشتر غذاهای خمیری و آبکی است. اما می توان با استفاده از سبزیجات و صیفی جات مانند کاهو، کلم، انگور قرمز گوجه، خیار و ... نیز آن ها را سیر کرد. در مصرف هر کدام از این مواد به ویژه سبزیجات همانند کاهو نباید زیاده روی کرد چرا که موجب اسهال گرفتن اردک می شود.در تغذیه جوجه اردک ها مقدار مورد نیاز پروتئین، ویتامین و مواد معدنی آن هانیز باید تامین شود.
جوجه اردک ها نسبت به دیگر پرنده ها به نیاسین بیشتری نیازمند هستند تا در رشد استخوان آنها کمک کننده باشد. برای جلوگیری از سوء تغذیه کمبود دیگر ویتامین ها بهتر است که به صورت مرتب از قطره های مولتی ویتامین مخصوص طیور استفاده کنید. یکی دیگر از مواد مورد نیاز جوجه اردک ها که به رشد استخوان ها و استحکام استخوان آنها کمک می کند، ماده کلسیم است. کلسیم را می توان از طریق قرص جوشان یا پودر صدف دریایی برای اردک تامین کرد.
قرار گرفتن در معرض نورنیزکمک زیادی به جذب کلسیم در بدن اردک می کند. البته لازم است بگوییم که اردک ها تمایل زیادی به ماندن در نور آفتاب ندارند چرا که باعث بی حال شدن آنها می شود. اردک از جمله جانوران خوش اشتها و پر خوراک است که لازم است هر ۴ ساعت یک بار به آنها غذا داده شود و غذای مناسب آنها دان مخصوص است.

غذاهای ممنوعه برای اردک 

همان گونه که تغذیه مناسب برای اردک ها بسیار مهم است، بعضی از محدودیت های غذایی نیز بسیار مهم  بوده و باید رعایت شوند. به طور مثال تا جای ممکن سعی کنید از دادن غذاهای چرب و شور به اردک ها جلوگیری کنید.برای تغذیه اردک از پیاز، سیر و تره استفاده نکنید. هسته میوه ها، شکلات و باقی مانده غذا های چرب مناسب اردک نیست. سبزیجاتی که از آهن بالایی برخوردارند مانند اسفناج و پرتقال و لیمو که اسیدی هستند نباید برای اردک استفاده شوند. 
خرده نان و نان خشک برای تغذیه اردک به تنهایی کافی نیست و از مصرف بیش از حد آن خودداری کنید. از تغذیه اردک ها با ضایعات کشاورزی نیز باید جلوگیری کرد چرا که در تولید و کشت محصولات کشاورزی از سموم و کودهای مختلف استفاده می شود که پیش زمینه ایجاد بیماری های مختلف است.در صورتی که سبزیجات یا دانه های مصرفی کپک زده بودند از دادن آن به اردک بپرهیزید زیرا به جز داشتن کپک و باکتری هیچگونه ارزش غذایی ندارد. لازم از بدانید که تغذیه اردک های بالغ با جوجه اردک ها کاملا متفاوت است.

اهمیت آب برای نگهداری از اردک 

آب تنی کردن یکی از سرگرمی هایاردک ها است که پس از ۴ هفتگی می توانند به راحتی در آن شنا کنند. گرچه اردک ها به آب خیلی علاقه دارند اما در سنین پایین نباید شنا کنند؛ چرا که ممکن است دچار غرق شدگی شوند. وقتی صحبت از بیماری های اردک می شود به مواردی برمی خوریم که از طریق آب آلوده اردک ها را بیمار می کنند. معمولاً اردک ها نیاز دارند که به طور مرتب سوراخ های بینی خود را مرطوب کنند. پس بهترین کار این است که ظرف آب اردک ها در کنار ظرف غذای آن هاقرار داشتهباشد. مقدار آب نباید در حدی باشد که اردک در آن غرق شود در عین حال نباید آنقدر کم باشد که به سوراخ های بینی اردک نرسد.
تمیزی و استرلیزه بودن بسیار مهم است چرا که آب آلوده به ویژه برای گله اردک ها می تواند بسیار خطرناک باشد و به تنهایی ناقل بسیاری از بیماری ها باشند. در عین حال باید فضولات و لانه اردک ها به طور کامل تمیز شود زمانی که اردک روی زمین راه می رود کثیف بودن زیر پای آن می تواند باعث بروز بیماری های عفونی و زخم های پا شود.

دمای محیط برای نگهداری اردک چقدر باید باشد؟

محیط گرم و تمیز از مهم تریننیاز های جوجه اردک های یک روزه است؛ چرا که اولین بیماری که جوجه اردک را تهدید می کند، سرماخوردگی است. بهترین دما برای جوجه های یک روزه، دمای ۳۲ و ۳۳ درجه است. پس از آن هر روز نیم درجه از دمای محیط را کم کرده اما تا دو هفتگی سعی کنید دما کمتر از ۳۰ درجه نشود. بعد از گذشت دو هفتگی در زمانی که جوجه اردک بال و پر گرفت دما را به حالت طبیعی یعنی ۲۳ الی ۲۶ درجه تنظیم کنید.
 در صورتی که شما از روش جوجه کشی استفاده می کنید بهترین کار این است که تا ۲۴ است به آنها غذا ندهید و در این زمان حتما در دستگاه جوجه کشی نگهداری کنید تا رطوبت اضافی جذب شده و سبب عفونت کیسه زرده نشود. در غیر این صورت احتمال تلف شدن آن بسیار زیاد است.  
در فصل تابستان به دلیل اینکه هوا گرم است جوجه اردک ها نیاز دارند به سایه بان و هوای خنک دارند تا بتواند استراحت بکنند؛ همچنین فراهم کردن آب آشامیدنی برای آنها از گرمازدگی جلوگیری کرده و تاثیر شایانی در تعادل دمای بدن آنها دارد.در فصول زمستان و پاییز همراه با سرد شدن هوا و نیاز آن ها به محیط گرم و خشک، لازم است که در محل نگهداری از عایق های دما استفاده شود و همچنین آب گرم برای مصرف در اختیار اردک قرار بگیرد.
 از آنجایی که در فصول سرد، امکان سرماخوردگی وجود دارد باید تغذیه مناسبی برای اردک ها در نظر گرفت تا سیستم ایمنی بدنشان تقویت شود. از نکات مهم در نگهداری اردک ها فراهم کردن محیط مناسب برای رشد بوده و دما، یکی از ارکان های اصلی رفاه جانداران است.

شرایط محل نگهداری و پرورش اردک 

همانطور که گفته شد اردک معمولاً مستعد بیماری های مختلف است که خیلی از این بیماری ها درمان ندارد و باید قبل از اینکه اردک به آنها مبتلا بشود از بروز آن جلوگیری کرد. خیلی از این بیماری ها بر اثر آلودگی های محیطی و آلودگی های آب و غذا ایجاد می شوند به همین علت است که در رشد و پرورش اردک به استرلیزه بودن محیط بسیار توجه می شود. محیط باید دارای شرایط خاصی باشد تا جاندار بتواند در آن بقا و رشد کند. کسانی که به قصد جوجه کشی و برای مصرف گوشت، اردک را پرورش می دهند معمولاً وزن گیری و کمیت جوجه اردک ها برای آنها بسیار حائز اهمیت است.
در وهله اول محیط مورد نظر باید از لحاظ مساحت ابعاد مورد نظر شما را داشته باشد. پس از آن باید به گونه ای باشد که در تابستان هوای خنک و در زمستان هوای گرم را برای جوجه اردک ها فراهم کرد. پاکسازی کردن محیط و جمع کردن فضولات اردک ها بسیار اهمیت دارد؛ چرا که فضولات خود اردک ها،می تواند یکی از عوامل انتقال بیماری های ویروسی به آنها باشد. همیشه سعی در استرلیزه نگه داشتن محیط پرورش اردک ها داشته باشید؛ زیرا در صورتی که یکی از اردک ها دچار بیماری شود می تواند تمام گله را بیمار کرده و از لحاظ مالی ضرر زیادی را برای شما به همراه داشته باشد. اگر از آب های روان برای تغذیه اردک استفاده می کنید حتماً از سالم بودن آن اطمینان حاصل کنید.

سخن پایان

اردک از جمله موجودات دوست داشتنی است که پرورش و نگهداری کردن از آن چه با هدف تخم گیری و چه با هدف فروش گوشت می تواند برای شما سود بسیار زیادی به همراه داشته باشد. اردک بر خلاف دیگر پرندگان تغذیه ساده تری دارد و برای غذا دادن به آن محدودیت ندارید. فرایند رشد کردن اردک بسیار سریع اتفاق می افتد و می توان در زمان کمی یک جوجه اردک را تبدیل به اردک بالغ کرد. اگر نکاتی که گفته شد برای پرورش اردک، لحاظ کنید قطعاً می توانیدبا ساده ترین روش به سود زیادی برسید. برای جلوگیری از بیمار شدن اردک ها در سنین پایین فرایند واکسیناسیون آنها را به موقع انجام دهید و پس از آن تا جای ممکن نکات غذایی و بهداشتی را رعایت کنید. از دادن قطره ها و مکمل های ویتامین به آن ها خودداری نکنید تا با قوی شدن سیستم ایمنی از بیمار شدن و تلفات اردک ها جلوگیری کنید. بهترین و معتبرترین شرکت جهت تهیه تخم نطفه دار و دستگاه جوجه کشی اردک ،شرکت رویال طیور آماده ارائه تخم اردک برای جوجه کشی می باشد .