شایع ترین بیماری ها در غاز و راه های درمان آنها 

شایع ترین بیماری ها در غاز و راه های درمان آنها 

برای اینکه بتوانیم یک سیستم مدیریتی با رشد و کیفیت بالا داشته باشیم نیاز به اطلاعات کافی در مورد تمام نکات پرورش داریم.یک گله غاز از زمان جوجه بودن تا زمانی که به مرحله کشتار یا مولد میرسد نیاز به مراقبت های خاصی دارد تا از هر گونه آلودگی و بیماری در امان بماند. زمانی که یک جوجه غاز در گله آلوده میشود به راحتی و در کمتر از چند روز می تواند تمام گله را آلوده و نابود کند، به همین جهت اطلاع داشتن از نشانه های بیماری و چک کردن مداوم گله می تواند از بروز بیماری و شیوع آن به صورت چشم گیری جلوگیری کند.در این مقاله سعی بر آن است که شما پرورش دهندگان عزیز با برخی از بیماری های شایع و نحوه درمان آنها در گله های غاز آشنا شوید تا با دیدن اولین نشانه ها از شیوع بیماری جلوگیری کنید. توجه داشته باشید که هر زمان کنترل و پیشگیری می تواند بسیار کم هزینه تر و آسان تر از درمان یک گله باشد علل خصوص که برخی بیماری ها درمان نداشته و در نتیجه شما مجبور به معدوم سازی تمام گله خواهید شد. بهترین تخم نطفه دار غاز به صورت تضمینی برای جوجه کشی یکی از عوامل مهم در احداث پرورشگاه های غاز و قوغاز میباشد.

شایع ترین بیماری ها در غاز 

بیماری کوکسیدیوز 

در غاز ها دو تیپ متفاوت کوسیدیوز وجود دارد که متداول ترین کوکسیدیوزها ،کوکسیدیوز کلیوی است که عامل آن ایمریا ترونکتا است .کوسیدیوز روده ای در غاز ها کمتر شایع بوده و عامل ایجاد کننده آن ایمریا انسریس است .

علائم

غازها بیشتر در سنین 3 تا 12 هفته گی به کوسیدیوز کلیوی مبتلا می شوند. بنابراین پرندگان جوان نسبت به مسن تر ها مستعدترند.در حالت حاد کوسیدیوز کلیوی ،مرگ و میر پرندگان تا 80% می تواند برسد. نشانه های دیگر این بیماری دپرس شدن ،ضعف ،اسهال ،مدفوع سفید رنگ ،بی اشتهایی ،حرکت کند چشم ها ،چشم های فرو رفته و بی نظمی در پرندگان است.پرندگان نسبت به عفونت مجدد به وسیله ایریا ترونکاتا مصونیت پیدا می کنند کوکسیدیوز روده ای غالبا پرندگان جوان را مبتلا می کند. کوکسیدیوز روده ای این نشانه ها را به همراه دارد:کم اشتهایی ،گام های لرزان ،ضعف و ناتوانی ،اسهال و مرگ و میر ،بزرگ شدن روده کوچک و انباشته شدن آن از مایع قهوه ای مایل به قرمز .

درمان بیماری در غاز ها

انواع سولفانامیدها و کوکسیدیواستارت ها برای درمان کوکسیدیوز کلیوی  و روده ای در غازها استفاده می شود .اگر برای غاز ها از جیره تنظیم شده استفاده می شود ،می توان از کوکسیدیواستات ها در جیره جوجه غاز ها استفاده نمود.

بیماری باد سرخ 

این بیماری معمولا در صورت حاد ظهور میکند و غاز ها به صورت انفرادی در گله دچار عفونت ناگهانی می شوند.
عامل این بیماری در غاز های جوان و بالغ یک نوع باکتری به نام اریزیپلوتریکس روزیوپاتیا می باشد .
وقوع این بیماری در گونه های مختلف پرنده ها به استثنای بوقلمون ،نادر و کمیاب است ؛اما این بیماری در غاز ها نیز دیده می شود.
این باکتری می تواند بیش از 50  گونه حیوانی و حتی انسان را نیز مبتلا نماید. معمولا این بیماری از طریق زخم و یا خراش روی پوست افرادی که در محیط آلوده حیوانات فعالیت می کنند ،به انسان منتقل می شود.عفونت های ایجاد شده می تواند به وسیله آنتی بیوتیک ها رفع می گردد.

علایم 

علایم این بیماری شامل افسردگی ،اسهال ،مرگ ناگهانی و سپتی سمی است.

درمان 

آنتی بیوتیک هایی از جمله پنی سیلین می تواند باکتری اریزیپلاس را از بین ببرد.در مناطقی که بیماری شایع است مخصوصا گله های مادر ،واکسیناسیون پیشنهاد می شود.پرندگانی که به شکل حاد بیماری مبتلا شده باشند،در مقابل عفونت مجدد مصونیت بالایی پیدا می کنند.

بیماری تورم نکروزی روده 

عامل این بیماری در غاز ها نوعی باکتری به نام کلستریدیوم پرفرنژنس است .
کلستریدیوم پرفرنژنس را بر روی بستر ،زمین ،مدفوع ،گرد غبار و غذای آلوده می توان مشاهده کرد. 

علایم 

نشانه های کلینیکی تورم روده شامل افسردگی شدید،کاهش اشتها ،بی میلی در حرکت ،اسهال و ژولیدگی پرها است.در پرندگان بیمار روده کوچک ممکن است نکروز شود که در این صورت پرنده به سرعت می میرد. 

درمان 

کلستریدیوم پرفرنژس به طور طبیعی در روده کور پرندگان وجود دارد ،ولی به ندرت در روده کوچک دید می شود.استرس و محرک های دستگاه گوارش باعث تحریک رشد و تکثیر این باکتری در روده کوچک می شود.
در صورت بروز این بیماری از آنتی بیوتیک های موثر بر روی آن همانند لینومایسین ، باسیتراسین ، اکسی تتراسایکیلین ، تایلوزین ، ویرجینامایسین ، آوپارسین و نیتروین می توان استفاده نمود.

بیماری نفریت بینابینی خونریزی دهنده 

این بیماری در جنوب غرب فرانسه بیش از نقاط دیگر دیده می شود.سن ابتلا در غازها 4 تا 20 هفتگی است و مرگ و میر حاصل از آن به 30 تا 100%می رسد.علت وقوع این بیماری به خوبی مشخص نیست اما مطمعنا اولین علت آن می تواند مدیریت ناصحیح باشد.
پروتئین بیش از حد و یا هر گونه تغییر ناگهانی در جیره غذایی و آب آشامیدنی دارای کیفیت پائین به لحاظ بهداشتی و عفونت های ناگهانی می توانند آغاز کننده این بیماری باشند.

علایم

غاز های مبتلا به این بیماری دارای علایمی همچون لرزش در پاها و اشکال در برخاستن هستند. معمولا این غاز ها در هنگام راه رفتن حرکت نامنظم و نامتعادل دارند.
این علایم با اسهال ،رعشه و معمولا به مدت کوتاهی پس ازآن با مرگ همراه است. از نشانه های دیگر آن وجود نمک اسید اوریک و خون در کلیه ،خیز و آدم زیر جلدی و عفونت های انگلی روده است.

درمان 

اولین قدم برای داشتن مدیریت موفق ،پیش گیری و کنترل انگل ها و نیز اطمینان ازوجود جیره نا متعدل و تنظیم شده است.
در زمان شیوع ،تزریق سرم به دست آمده برای مبارزه با بیماری موثر می باشد. همچنین کبد با سم زدایی و کلیه با دفع آب زاید ،هر کدام می توانند به درمان آن کمک کنند؛اما دانسته های مربوط به این بیماری کافی نیست و واکسنی نیز برای آن پیدانشده است.

بیماری پاراتیفوئید 

بیماری پاراتیفوئید یا سالمونلوز یکی از بیماری های مهم در پرندگان محسوب می شودو عموما در غازهای با سنین کم تر از 6 هفته که به این بیماری مستعدترند دیده می شود.
تیپ های بسیاری از سالمونلاها از پرندگان وحشی جدا شده است.
معمولا سروتیپ های سالمونلای جدا شده از طیور ،بسته به مناطق مختلف ،دارای مشخصه های خاصی در طیور آنها هستند.
انتقال پاراتیفوئید در پرندگان به راحتی و به صورت مستقیم از راه مدفوع یا تجهیزات آلوده در جوجه کشی و در دوره بوردینگ یا همان سه هفته اول می باشد.
واضح است که سالمونلا قبل از تخم گذاری پرنده ابتدا در محیط اطراف وجود دارد ولی بعد از تخم گذاری می توان از راه منافذ روی پوسته به درون آن راه پیدا کرده و درون تخم تکثیر شود.
بدین علت ،جمع آوری زود تخم ها قبل از آلوده شدن و نیز تمیز کردن و ضدعفونی نمودن تخمها در اسرع وقت از اهمیت زیادی برخوردار است.

علایم 

غازها معمولا در سن های کمتر از 6 هفته به این بیماری دچار می شوند.از مشخصات این بیماری می توان به مواردی از قبیل تمایل به ایستادن مداوم غاز به یک حالت ،پایین افتادن سر،چشمان بسته شده ،بال های افتاده و پرهای ژولیده اشاره کرد.
پرنده های مریض دچار بی اشتهایی ،مصرف آب زیاد ،مدفوع اسهالی و آبکی ،دهانه مخرج چسبیده و تمایل به ازدحام در جای گرم می شود.

درمان 

اولین روش برای کنترل پاراتیفوئید از بین بردن و زدودن منابع سالمونلا است.به همین دلیل ،مدیریت مناسب و رعایت اصول بهداشتی در طول دوره نگهداری گله های مادر ،مراحل جوجه کشی و پرورش جوجه غاز ها بسیار مهم می باشد.
می تون گفت ضدعفونی و تمیز کردن تخم های نطفه دار غاز در زمان جوجه کشی از بیشترین اهمیت در کنترل پاراتیفوئید برخوردار است ؛به خصوص دود دادن تخم ها با زغال فرمالین بلافاصله بعد از تخم گذاری ،از دیگر موارد مهم کنترل این بیماری می باشد.
برای درمان پاراتیفوئید،سولفانامیدها،انتی بیوتیک ها و نیترفوران ها پیشنهاد می گردد.
به علاوه ،از فورازولیدون و تزریق جنتامایسین و اسپکتینومایسین نیز می توان استفاده نمود.
آخرین راه تشخیص بیماری پاراتیفوئید ،جداسازی و شناسایی عامل بیماری زا است.این عمل به مشخص شدن نوع دارو و بهترین روش درمان اختصاصی کمک می کند. جهت مطالعه بیشتر و تهیه تخم نطفه دار غاز و تخم نطفه دار قوغاز به بخش دسته بندی این طیور مراجعه نمائید.